Τάξη εναντίον τάξης

 

Πηγή : Praxis

Κείμενο της συντακτικής επιτροπής.

Οι εξελίξεις με το νέο πακέτο μέτρων και την κρίση του "εγχειρήματος Παπαδήμου" είναι άλλο ένα επεισόδιο στην προσπάθεια της αστικής τάξης να προχωρήσει τις στρατηγικές της επιλογές. Η αστική τάξη στην Ελλάδα και η Ε.Ε έχουν προαποφασίσει την επιλογή της "Λατινοαμερικανοποιήσης" του Ευρωπαικού Νότου. Και αυτή είναι στρατηγική επιλογή, που όχι μόνο περιλαμβάνει αλλά προϋποθέτει την διάλυση κοινωνικών συμμαχιών (μικροαστικά στρώματα) αλλά και την πλήρη αναμόρφωση όλου του οικονομικού και κοινωνικού πλαισίου. Δεν είναι θέμα διαχείρισης, δεν είναι θέμα διαπραγμάτευσης, δεν είναι θέμα ανικανότητας, δεν είναι θέμα υποτέλειας. Προφανώς υπάρχουν και αυτά, αλλά αφορούν το μέτρο και τον επικοινωνιακό τρόπο με τον οποίο θα εφαρμοστεί αυτή η στρατηγική και όχι την στρατηγική την ίδια. Αυτή είναι εξάλλου και η εμπειρία των τελευταίων δύο χρόνων στην Ελλάδα.

 Τα παραπάνω προφανώς προσδιορίζουν και τα χαρακτηριστικά του πολιτικού συστήματος  Έχουμε υποστηρίξει, ήδη από την πτώση της κυβέρνησης Παπανδρέου (1), ότι στην Ελλάδα αυτή την στιγμή έχουμε την ανάπτυξη ενός "κράτους έκτακτης ανάγκης", μια κοινοβουλευτική δικτατορία, μια δικτατορία με κοινοβουλευτική πρόσοψη που σε συνθήκες κρίσης έχει ήδη μετασχηματίσει την "μορφή" της πολιτικής.

Ο ταξικός αγώνας δεν διεξάγεται πια απλά με όρους κινηματικής "πίεσης" και εκλογικής "κεφαλαιοποίησης" όπως γινόταν σε προηγούμενες περιόδους.  Η αστική τάξη έχει εγκαταλείψει προ πολλού αυτό το πλαίσιο. Διεξάγεται αποκλειστικά με όρους "εθνικών μαχών", δηλαδή επιδιώξεων που τοποθετούν τα εγχώρια και διεθνή αστικά συμφέροντα απέναντι στο σύνολο της κοινωνίας και πρώτα από όλα απέναντι στην πλειοψηφία της, την εργατική τάξη. Αυτός ο πόλεμος δεν είναι πόλεμος ενάντια στο "διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα" (που είναι το "μή διεφθαρμένο";). Είναι πόλεμος τάξης εναντίον τάξης που όχι μόνο δεν καταργεί όλες τις άλλες κοινωνικές αντιθέσεις αλλά τις διαλύει και τις ανασυγκροτεί σε νέα βάση. Το ερώτημα είναι από πια ταξική σκοπιά θα γίνει τελικά αυτή η ανασυγκρότηση. Βέβαια οι ταξικές αντιπαραθέσεις συνήθως δεν εμφανίζονται  "καθαρές" στην πραγματική ζωή. Ούτε η εργατική και η αστική τάξη είναι οι μόνες τάξεις της κοινωνίας. Όμως η δική τους σύγκρουση θα καθορίσει πρός τα που θα κινηθούν οι εξελίξεις.

Σε αυτές τις συνθήκες, περιορίζεται ο ιδεολογικός μανδύας των διαφορετικών κομματικών προγραμμάτων των αστικών κομμάτων, που αποτελούσαν διαφορετικές μορφές ένταξης των υποτελών τάξεων στην αστική ιδεολογία και εξουσία ( "αλλαγή", "εκσυγχρονισμός", "επανίδρυση του κράτους" κ.α.) και περιλάμβαναν κάποιας μορφής κοινωνική συμμαχία με  μικροαστικά στρώματα αλλά και εργατικά τμήματα (κυρίως του κρατικού τομέα). Καθώς οι σημερινές στρατηγικές επιλογές εξαϋλώνουν την κοινωνική βάση και τη δυνατότητα αυτών των συμμαχιών, το αστικό πολιτικό προσωπικό εμφανίζεται με το πραγματικό του πρόσωπο: μια συνάθροιση επαγγελματιών της πολιτικής, οι οποίοι παρέχουν αριθμητικές πλειοψηφίες σε προαποφασισμένες πολιτικές οι οποίες πολλές φορές βρίσκονται και εκτός της χώρας.

Η δήλωση π.χ "δεν διάβασα το μνημόνιο" δεν έχει τίποτα το παράξενο. Απλά αντανακλά την πραγματικότητα. Αυτές τις ώρες έχουν φτάσει στη βουλή κείμενα με εκατοντάδες σελίδες για τα πιο κρίσιμα ζητήματα τα οποία στην πραγματικότητα κανείς δεν θα προλάβει, ακόμα και αν προσπαθούσε, να τα διαβάσει.  Το αστικό πολιτικό προσωπικό δεν διάβασε το μνημόνιο επειδή δεν βρίσκεται εκεί κυρίως για να διαβάζει τα μνημόνια η τους νόμους. Βρίσκεται  εκεί (και πληρώνεται) για να κάνει τη "δουλειά", δηλαδή να ψηφίζει και να εφαρμόζει "στο όνομα του ελληνικού λαού".  Οι ελάχιστες εξαιρέσεις απλά επιβεβαιώνουν τον κανόνα.

Το τσίρκο των "κοινοβουλευτικών ομάδων" και των λοιπών επιτροπών είναι επίσης χαρακτηριστικό. Αυτές οι συναθροίσεις καμία σχέση δεν έχουν με κάποια αμφισβήτηση των πολιτικών επιλογών. Στην πραγματικότητα, αν κανείς κοιτάξει πιο προσεκτικά, θα δει ότι σε αυτές τις συναθροίσεις οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ ζητούν συνήθως "εξηγήσεις", "ενημέρωση" η "να ακουστεί η γνώμη τους". Ζητούν δηλαδή γνώση και επιχειρήματα για να δικαιολογήσουν την ίδια πολιτική πρόταση,  δηλαδή βοήθεια από τους πολιτικούς τους προϊσταμένους για να κοροϊδέψουν καλύτερα τους ψηφοφόρους τους. Μια ανασκόπηση στο ιστορικό των δηλώσεων των "ανταρτών" του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ θα ήταν ενδεικτική. Αν αυτή είναι η μια πλευρά, η άλλη λογική των "κοινοβουλευτικών ομάδων" είναι η διαχείριση των φιλοδοξιών ανάμεσα σε "δελφίνους" και "ηγέτες" δηλαδή η καρεκλομαχία των αστών πολιτικών πάνω στην λεία των εργατικών δικαιωμάτων. Το "σήριαλ" των δραματικών εξελίξεων στην μία την άλλη κοινοβουλευτική ομάδα είναι ανάλογου ενδιαφέροντος και προβλεψιμότητας με τις καθημερινές τηλεοπτικές σαπουνόπερες.

Όλο αυτό το πλαίσιο της αποκαλούμενης "κατάρρευσης" και "αποσύνθεσης" στο οποίο αποδίδουν συνειδητά μελοδραματικούς τόνους τα ΜΜΕ, δεν είναι παρά άλλη μια κρίσιμη στροφή στην οποία η ελληνική αστική τάξη θα κάψει άλλο ένα μέρος του πολιτικού της προσωπικού για να προχωρήσει η στρατηγική της. Οι αρχηγοί έχουν ήδη συμφωνήσει, ο Καρατζαφέρης δεν θα αποχωρούσε (αν το κάνει και αυτό) αν, αριθμητικά, η αποχώρηση διακινδύνευε το όλο εγχείρημα. Με αυτόν τον τρόπο θα καταστεί και πιο "χρήσιμος' στην επόμενη στροφή. 

Το εργατικό κίνημα τα τελευταία χρόνια χόρτασε τέτοιες "καταρρεύσεις". Είδαμε την "κατάρρευση" της κυβέρνησης Καραμανλή, την πτώση της κυβέρνησης Παπανδρέου (που θα έφευγε και με ελικόπτερο) το καλοκαίρι, την νέα πτώση της το φθινόπωρο και τώρα βλέπουμε άλλη μια. Κάθε φορά όμως αυτό που καταρρέει είναι ο υπάλληλος, αλλάζει η βάρδια και το μαγαζί συνεχίζει να λειτουργεί.  Και όχι μόνο αυτό. Στο βαθμό που δεν αναπτύσσεται εναλλακτική λύση από την πλευρά της εργατικής τάξης, κάθε "κατάρρευση" νομιμοποιεί την διολίσθηση σε ακόμα πιο αυταρχικές λύσεις. Από την εκλεγμένη κυβέρνηση που υφάρπαξε την ψήφο του ελληνικού λαού για να νομιμοποιεί κάθε αντιδραστική επιλογή, περάσαμε στην "κυβέρνηση" του διορισμένου τραπεζίτη. Και τώρα, μόλις περάσει και αυτό το πακέτο, ανοίγει ο δρόμος για ενδεχόμενο ανασχηματισμό με καθαρούς τεχνοκράτες, λύση που ήδη εφαρμόζεται στην γειτονική Ιταλία.

Ο Παπαδήμος το ξεκαθάρισε στο χθεσινό υπουργικό συμβούλιο:   "η χρεοκοπία δεν είναι επιλογή". Η δουλειά για την οποία διορίστηκε πρέπει να γίνει και θα γίνει. Για αυτό συνασπίστηκαν όλοι οι "σοσιαλιστές", "αντιμνημονιακοί' και "πατριώτες" αστοί πολιτικοί. Για αυτό του έδωσαν 250 βουλευτές. Για να μπορεί να προχωρήσει στην σφαγή των εργατών ακόμα και αν δέκα, είκοσι, τριάντα το βάλουν στα πόδια, αφού δύο χρόνια ψήφιζαν κάθε μέτρο "για να σωθεί η χώρα". Άν ισχύουν όσα μεταδίδουν τα ΜΜΕ, το βράδυ ο "πρωθυπουργός", ο άνθρωπος που δεν τον ψήφισε ποτέ ούτε ένας έλληνας πολίτης, θα απευθύνει και διάγγελμα στο οποίο θα εξηγεί γιατί εκτέλεσε, αυτός και η κυβέρνηση του, τον ελληνικό λαό, καταργώντας ακόμα και τα στοιχειώδη δικαιώματα δεκαετιών. 

Το επιχείρημα δεν θα πρωτοτυπεί: "με την χρεοκοπία δεν θα είχαμε λεφτά για  μισθούς". Έχουμε φτάσει όμως σε τέτοιο σημείο που όλοι γνωρίζουν (2) ότι τα λεφτά του δανείου αφορούν αποκλειστικά τις δανειακές υποχρεώσεις προς τους πιστωτές και δεν έχουν καμία σχέση ούτε με μισθούς, ούτε με συντάξεις. O Παπαδήμος δεν μπορεί να μην το γνωρίζει αυτό,  όπως και πολλά άλλα. Αυτό μπορεί να μην είναι το καλύτερο ψέμα, είναι όμως το μόνο που μπορεί τώρα να βρεθεί. Εξάλλου δούλεψε μια χαρά μέχρι τώρα, ας είναι καλά και οι «δημοσιογράφοι».  Ήδη άνοιξε τον χορό ο Παπανδρέου που περιγράφει την «κόλαση της χρεοκοπίας» στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ και τρομοκρατημένοι συμπολίτες μας τρέχουν αυτές τις ώρες και αδειάζουν τα ράφια των σουπερμάρκετ για κάθε ενδεχόμενο.

Αυτή η απροκάλυπτη εξαπάτηση πιθανότατα θα αναπαραχθεί από διάφορους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ που συγκλονισμένοι θα περιγράφουν στα ΜΜΕ το ψυχολογικό και συνειδησιακό δράμα που περνούν και για την αδυναμία τους, παρά την διαφωνία τους με τα μέτρα, να συνυπογράψουν την «χρεοκοπία της χώρας». Την στιγμή που οι άνεργοι έχουν φτάσει (τουλάχιστον) το ένα εκατομμύριο, οι άστεγοι είναι δεκάδες χιλιάδες, την στιγμή που πολλαπλασιάζονται καθημερινά αυτοί που ψάχνουν στα σκουπίδια για φαγητό, η αστική ιδεολογία παίρνει την μορφή «ναρκωτικού» μιας χρήσης. «Πες μου ένα ψέμα να αποκοιμηθώ», όπως θα έλεγε και ο Άσιμος.

 Παράλληλα εντείνεται η προσπάθεια να διασφαλιστεί ότι οι εκλογές, όταν γίνουν, θα  είναι ένα μεγάλο φιάσκο. Ο Σαμαράς, μέσα από τις διαδοχικές "σκληρές διαπραγματεύσεις" που έκανε, όταν φτάσει στις εκλογές θα έχει συμφωνήσει και υπογράψει σε όλα τα μέτρα και έτσι θα είναι σίγουρος συνεχιστής της ίδιας ακριβώς γραμμής. Ταυτόχρονα η διάλυση του ΠΑΣΟΚ εντείνει την προσπάθεια να σχηματιστούν «αριστερά» δεκανίκια. Και πλησιάζει η ώρα της τελευταίας κοινοβουλευτικής εφεδρείας, της ΔΗΜΑΡ, η οποία έχει ένα πρόγραμμα αταλάντευτης στήριξης της Ευρωπαικής Ένωσης και η οποία, όπως δηλώνει σε όλους τους τόνους, δεν «φοβάται να κυβερνήσει», δηλαδή δεν φοβάται να πάρει μέρος στην σφαγή των εργαζομένων και του Ελληνικού λαού.

Πολύ περισσότερο που η επόμενη βουλή, θα είναι πολύ πιο «δυσκίνητη» αφού θα έχει αυξημένη παρουσία των αριστερών κομμάτων. Αυτός είναι και ο λόγος που οι εκλογές θα αναβάλλονται διαρκώς. Ήδη από φλεβάρη πήγαμε τέλη απρίλη, ενώ υπάρχουν και πολλές πρωτοβουλίες μέσα στο κοινοβούλιο που ζητούν παράταση. Ο Σαμαράς, σε μια προσπάθεια να διασώσει το «αντιπολιτευτικό» προφίλ, κήρυξε από δευτέρα την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, δηλώνοντας ότι θα πάει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να ζητήσει εκλογές. Όμως ανεξάρτητα από το πώς θα εξελιχθεί αυτή η κίνηση τίποτα δεν αλλάζει σε αυτά που έχουν συμφωνηθεί. Και δεν πρέπει να υπάρχουν αυταπάτες ότι σε περίπτωση που οποιοδήποτε κοινοβουλευτικό σχήμα δημιουργήσει πραγματικό πρόβλημα σε αυτήν την στρατηγική η αστική τάξη θα ψάξει άλλους τρόπους για να το «υπερβεί».

 Ήρθε η ώρα να τελειώνουμε με τις αυταπάτες. Χωρίς εναλλακτικό κέντρο εξουσίας των εργατών που θα βγάλει, άμεσα, την χώρα από την Ε.Ε δεν μπορεί να υπάρξει προοπτική. Και αυτό δεν μπορεί να υπάρξει μέσα από τις εκλογές, πολύ περισσότερο αυτές μιας κοινοβουλευτικής δικτατορίας. Σε συνθήκες απουσίας εργατικών οργάνων η συμμετοχή, ακόμα και στο πιο αντιδραστικό κοινοβούλιο, είναι αναγκαία. Όχι όμως για να ταυτιστεί με κάποια «λύση» αλλά για να χρησιμεύει σαν βήμα αποκάλυψης τον αστών και καταγγελίας της πολιτικής τους και για να αξιοποιείται ώστε την κρίσιμη στιγμή, να οξύνει τα όποια φαινόμενα κρίσης του ταξικού αντίπαλου.  

Αυτό φυσικά δεν μπορεί και δεν πρόκειται να γίνει αντιληπτό από μια αριστερά, που και από άποψη πολιτικής πρότασης, είναι ενσωματωμένη στους διεθνείς μηχανισμούς του κεφαλαίου (Ε.Ε) η και στους εγχώριους (προτάσεις προς τους εγχώριους Καπιταλιστές για καλύτερη διαχείριση του δημόσιου χρέους/ΕΛΕ κλπ, "παραγωγική ανασυγκρότηση' υπό αστική εξουσία κα). Μια αριστερά που την ώρα που σφαγιάζεται κάθε εργατικό δικαίωμα κατηγορεί την κυβέρνηση ότι «οδηγεί σε έξοδο από το Ευρώ», όπως η ηγεσία του ΣΥΝ (3) η οδύρεται, μέσα από τις σελίδες του συγκροτήματος Μπόμπολα (Έθνος), για την εγκατάλειψη του διαπραγματευτικού σθένους που περίμενε να έχει ο Αντώνης Σαμαράς!! (4), όπως κάνει η διεύθυνση της εφημερίδας ΠΡΙΝ. Το ξεπούλημα αυτής της αριστεράς είναι ανάλογο μόνο του μεγέθους της επίθεσης που δέχεται η εργατική τάξη. Τα ταξικά συμφέροντα που εκπροσωπούν αυτές οι προτάσεις, καθορίζουν και τον δικό τους ορίζοντα με τον οποίο ερμηνεύουν την πραγματικότητα.

Με αυτήν την έννοια, η άμεση αποχώρηση της αριστεράς από το κοινοβούλιο με αίτημα την άμεση διεξαγωγή εκλογών, θα διόγκωνε την σημερινή εικόνα απονομιμοποιήσης της κυβέρνησης Παπαδήμου, θα αποκάλυπτε ακόμα περισσότερο τι πραγματικά είναι αυτή η κυβέρνηση και θα ασκούσε τρομακτική πίεση. Στο παρελθόν εξάλλου έχει χρησιμοποιηθεί, σαν τακτική και από πολλά αστικά κόμματα. Βέβαια εδώ θα πρέπει να υπολογιστεί και ο παράγοντας της απουσίας ενός ταξικούς εργατικού κινήματος που με μαζικούς και πολιτικοποιημένους όρους μπορεί να σηκώσει το βάρος μιας τέτοιας επιλογής και να αποτρέψει να αξιοποιηθεί αυτή για άλλους σκοπούς.  

Όμως ανεξάρτητα πώς τοποθετείται κανείς στα παραπάνω, η γραμμή του «εκλογές εδώ και τώρα» χωρίς άλλες διαφοροποιήσεις, σε αυτές τις συνθήκες, μετατρέπει την πολιτική πρόταση της αριστεράς σε ουρά των αστικών κομμάτων τα οποία όλα, (πλην ενός τμήματος του ΠΑΣΟΚ) ζητάνε εκλογές και όχι σε φορείς μιας διαφορετικής πολιτικής πρότασης. Και εδώ βρίσκεται, κατά τη γνώμη μας, και η αναντιστοιχία με την διακήρυξη της λαϊκής εξουσίας, που σωστά προβάλλει το ΚΚΕ (ανεξάρτητα από επιμέρους διαφωνίες για το περιεχόμενο της). Γιατί, στο βαθμό που αυτή δεν είναι απλά ένα σύνθημα, με ποιο τρόπο προσδιορίζει την πολιτική τακτική στην σημερινή φάση; Γιατί αν ισχύουν τα παραπάνω, είναι φανερό ότι καμία λαϊκή εξουσία δεν μπορεί απλά να προκύψει σαν αυτόματο αποτέλεσμα της ενίσχυσης κάποιου κομματικού φορέα (όσο και σημαντικό να είναι αυτό το στοιχείο, που δεν υποτιμάμε καθόλου), ούτε σαν συνέπεια των κοινοβουλευτικών συσχετισμών.

Στα παραπάνω ερωτήματα δεν υπάρχουν φυσικά εύκολες απαντήσεις, όμως ένα είναι σίγουρο: έρχεται στο προσκήνιο η συζήτηση και δράση για το εργατικό κίνημα και την ταξική-πολιτική του συγκρότηση. Εδώ θα κριθούν και οι όποιες προτάσεις. Οι εγχώριοι και διεθνείς αστοί δεν πρόκειται να σταματήσουν εδώ. Τον Ιούνιο η νωρίτερα, θα ξαναέρθουν να μας πάρουν ότι απέμεινε, η ότι δεν θα καταφέρουν να πάρουν τώρα. Με εκλογές η όχι.

Μόνο ο ταξικός αγώνας μπορεί να τους σταματήσει. Ας μην γίνουμε λοιπόν  πάλι τμήμα του νέου "δραματικού σήριαλ" που στήνεται το σαββατοκύριακο (με την συνεχή ροή ειδήσεων, τις φήμες κλπ) που προβάλλουν τα ΜΜΕ για να μας στείλουν πάλι στην κερκίδα. Το ματς είναι στημένο.  Ο αγώνας και η παρουσία όλων μας είναι κρίσιμα, αφού όσο μαζικοποιείται και αγωνίζεται ο λαϊκός παράγοντας (και κυρίως οι εργαζόμενοι μέσα σε αυτόν) αυξάνεται η δυνατότητα να μπλοκαριστούν και να αναβληθούν επιμέρους μέτρα που έχουν μεγάλη σημασία για το εργατικό κινήμα. Να δοθεί μια ανάσα, μια αίσθηση ότι η κινητοποίηση και προσπάθεια (που στις σημερινές συνθήκες δεν έχει σχέση με το τι "κόστιζε" μια απεργία π.χ σε προηγούμενες εποχές) έχουν νόημα και αποτέλεσμα. Μια ανάσα κρίσιμη για τους συναδέλφους που αυτές τις μέρες αγωνίζονται, απολύονται, ψάχνουν τρόπους να επιβιώσουν. Ο αγώνας αυτού του τριημέρου είναι αγώνας για το μέλλον που έρχεται. Είναι αγώνας για να ανασυγκροτηθεί μετά από πολλούς μήνες μια μαζική κινητοποίηση όλου του ελληνικού λαού, χωρίς τις «αγανακτισμένες» αυταπάτες του καλοκαιριού. Είναι αγώνας για να ανοίξει την επόμενη μέρα με καλύτερους όρους η δράση στο εργατικό κίνημα.



Σημειώσεις:

1) "Ξημερώνει και άλλη νύχτα για το εργατικό κίνημα",  "η κάλπικη δημοκρατία", "το ελικόπτερο άργησε μια μέρα", κείμενα της συντακτικής επιτροπής

2) "Τα λεφτά απο τα δάνεια πηγαίνουν μόνο για την εξόφληση τόκων"

3) Α.Τσίπρας " η κυβέρνηση Παπαδήμου μας οδηγεί σε έξοδο απο το Ευρώ"

4) Γ.Δελαστίκ-" Τετέλεσται-οι Έλληνες έν τάφω". Το άρθρο αναφέρει συγκεκριμένα: "Για τον Γ. Παπανδρέου και τον Γ. Καρατζαφέρη δεν υπήρχε φυσικά καμιά αμφιβολία ως προς το τι θα έπρατταν, αφού αυτοί είχαν ψηφίσει ήδη το πρώτο Μνημόνιο, αλλά αποδείχθηκε ότι και ο Α. Σαμαράς δεν είχε την κρίσιμη στιγμή το σθένος να διαφοροποιηθεί από αυτούς που σωστά λοιδωρούσε, κατατασσόμενος τελικά στην ίδια με αυτούς κατηγορία στη συνείδηση του ελληνικού λαού"