Πέρα απ' την γραμμή του ορίζοντα

Προφανώς και είναι δυνατόν να υπάρχει μια στρεβλή, μια λαθεμένη , μια έστω ανορθολογική προσέγγιση της πραγματικότητας. Προφανώς κάτω από το βάρος της αντικειμενικής πίεσης που δημιουργεί το οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον, είναι εξαιρετικά πιθανό, να υποκύψεις , να εγκλωβιστείς στον φαύλο κύκλο της απελπισίας. Η απελπισία άλλωστε είναι η πρωτογενής έλλογη αντίδραση, όταν τα τετραγωνικά του κελιού σου , του κελιού μας, όλο και μειώνονται. Το επόμενο βήμα ωστόσο, αφορά στην διερεύνηση, στην ψηλάφηση τρόπων και μεθοδολογίας απόδρασης, από ένα πεδίο που το μόνο που μπορεί πια να σου παράσχει, είναι περισσότερο τρόμο, περισσότερη βία, διαρκώς αυξανόμενη εκμετάλλευση.

Δεν αρκεί να θέλεις να είσαι ελεύθερος, δεν αρκεί να ποθείς την ατομική σου ελευθερία. Είναι ανάγκη να περιγράψεις τις αιτίες που σε ώθησαν στην ανάγκη να την αναζητήσεις, και φυσικά εμμονικά και αμετακίνητα να την διεκδικήσεις. Η ελευθερία δεν είναι ατομική υπόθεση, δεν αποτελεί μοναχικό ταξίδι, είναι αντίθετα η συλλογική έκφραση της ολότητας, η ολιστική αντανάκλαση της στην ατομική ιστορική πορεία. Η ατομική ελευθερία προκύπτει ως ώριμη γέννηση , μιας καθολικής απελευθερωτικής αφήγησης. 

Μόνο μέσα από το πρίσμα μιας τέτοιας οπτικής, η ανάγκη της απόδρασης από ένα καταθλιπτικό παρόν, δηλαδή η πρωτόλεια άρνησή του ηγεμονικού κοινωνικού και οικονομικού πεδίου, αποκτά εν δυνάμει προοπτική κατάφασης. Η ελευθερία δεν χαρίζεται, από τις πρωτοπορίες στις μάζες, η ελευθερία δεν αποτελεί αποτέλεσμα δωροληψίας της ιστορίας στο κοινωνικό υποκείμενο. Γιατί είναι το υποκείμενο που γράφει ιστορία. Είναι τελικά που το υποκείμενο είναι η ιστορία. Είναι τελικά το υποκείμενο που κατακτά την ελευθερία.

Δεν αρκεί λοιπόν να σε απωθεί η αποκρουστική μορφή του φασίστα. Δεν αρκεί να σε αηδιάζει το φασιστικό μίσος που αναβλύζει από τις ποικίλες μορφές του νεοναζισμού. Δεν αρκεί να σε εξοργίζει η κυνικότητα της κυβέρνησης, η αναλγησία των τραπεζιτών, η αστυνομική βία, δεν αρκεί να σου προκαλεί θλίψη η φτώχεια και η εξαθλίωση, που κάθε στιγμή περπατούν δίπλα σου. Δεν αρκεί να εξαϋλώνεσαι υπό το βάρος της οργής, της απελπισίας και της αγανάκτησης. Τα αρχικά, τα αυθόρμητα πηγαία συναισθήματα, είναι ιστορική ανάγκη να αποκτήσουν την μορφή της έλλογης κοινωνικής και πολιτικής πρότασης. Να αποκτήσουν τον χαρακτήρα της συνολικής διεξόδου από το ατομικό και συλλογικό αδιέξοδο. 

Το πρώτο βήμα είναι η συλλογικότητα. Το πρώτο βήμα είναι ο συλλογικός αγώνας, που ως τέτοιος απελευθερώνει την ατομικότητα , από τον κυκεώνα του στείρου ατομικισμού. Ο συλλογικός αγώνας για την ελευθερία, είναι που δημιουργεί τις προϋποθέσεις να σπάσει η ορατή γραμμή του ορίζοντα. Να σπάσει δηλαδή η φενάκη του πεπερασμένου μέλλοντος του κοινωνικού υποκειμένου, ώστε να αναδυθεί, ως πολυδιάστατη ποσοτική και ποιοτική εκφορά απελευθερωμένων ατομικοτήτων.

Η κοινή αφετηρία και το σημείο στήριξης του υποκειμένου, είναι η υλική βάση που το παράγει. Όχι ο χυδαίος υλισμός της ζωώδους ικανοποίησης του ατομικού συμφέροντος. Αντίθετα η ανάγκη, η κοινωνικά αναβλύζουσα ανάγκη, να πράξει ιστορία και να κατακτήσει την ελευθερία , το υποκείμενο της κοινωνικής εξέλιξης, που προκύπτει ως τέτοιο από το δεσπόζον χαρακτηριστικό που το συνέχει : Ότι παρέχει την εργασία του, παρέχει τις υλικές και πνευματικές δυνάμεις του, στην διάθεση της ιστορικής εξέλιξης, και καταλήγει δεσμώτης αυτής της παροχής. Είναι ο εργάτης, η εργατική τάξη που κατέχει την φλόγα που πυροδοτεί το αέναο άλμα προς τον ουρανό, είναι ο ίδιος εργάτης, η ίδια εργατική τάξη που ταυτόχρονα μετουσιώνεται σε δέσμια αυτής της ιστορικής δυνατότητας.

Δεν αρκεί λοιπόν να είναι αντιληπτή η υλική βάση συγκρότησης της εργατικής τάξης. Που δεν είναι άλλη από την ωμή, την βάναυση εκμετάλλευση της. Δεν αρκεί ούτε η κατανόηση της κοινής υλικής καταγωγής, να οδηγεί στην κοινωνική και πολιτική συγκρότησή της, ως αυτοτελούς ιστορικού υποκειμένου. Είναι αμετάκλητα αναγκαία η ποιοτική μορφοποίηση της , σε εκείνο το ιστορικό υποκείμενο, που θα οδηγήσει το κοινωνικό όλο, στο ακροτελεύτιο σύνορο της ελευθερίας. Παρέχοντας έτσι την δυνατότητα στο σύνολο της ανθρώπινης κοινωνίας, να ξεκινήσει μια νέα, ρηξικέλευθη γραφή της πραγματικής της ιστορίας. Ως επαναστατική υπέρβαση μιας προϊστορίας, βουτηγμένης, στην δυστυχία, στην βία, στην εκμετάλλευση και την ανελευθερία.

Δεν αρκεί λοιπόν να κατανοείς πόσο ιστορικά άχρηστο, κοινωνικά και πολιτικά παρασιτικό είναι το αφεντικό σου. Δεν αρκεί λοιπόν να καταλήγεις στο λογικό συμπέρασμα ότι οι κυβερνήσεις και τα κάθε λογής οικονομικά συμφέροντα, είναι έκφραση της ίδιας εξουσίας. Δεν αρκεί να αισθάνεσαι μια έμφυτη απέχθεια προς αυτή την εξουσία. Δεν φθάνει, δεν είναι αρκετό, είναι ατομικά και συλλογικά ατελέσφορο να διαπιστώνεις τα πεπερασμένα όρια της φυλακής σου. Της φυλακής μας.

Είναι ανάγκη αυτή η διαπίστωση να αποκτήσει σώμα, να λάβει μορφή, να σπάσει τις κόκκινες ζώνες της σιωπηλής δυσφορίας και της αμυντικής αγανάκτησης. Να μετασχηματιστεί σε επαναστατική πολιτική πράξη. Σε επαναστατική πολιτική πράξη, ως προϋπόθεση ανάδειξης της δυνατότητας, να απαλλαγεί η ανθρωπότητα από τον όλεθρο, την αλλοτρίωση και την εκμετάλλευση των δυνάστων της. Σε επαναστατική πολιτική πράξη που θα μετατρέψει τους επαναστατημένους εργάτες, στην ολότητα “επαναστατημένος” εργάτης , στην ιστορικά υπέρτερη ολότητα “επαναστατημένος άνθρωπος”.

Η γραμμή του ορίζοντα δεν είναι η “απλόχερα” δοσμένη από την εξουσία. Είναι αυτή που μένει να κατακτηθεί , και που ακόμα δεν είναι ορατή, από μια ματιά που εκπαιδεύτηκε να κοιτάει χαμηλά. Από μια ματιά, που η εξουσία απαιτεί να γονατίζει με δέος μπροστά της.

Αλλά ο εργάτης, ο δημιουργός του πλούτου όλου του κόσμου, δεν μπορεί παρά να κοιτάει ψηλά.

Πέρα απ' την γραμμή του ορίζοντα...