Friedrich Engels // Για την τεχνητή διάρρηξη οικονομίας και πολιτικής

…  Σύμφωνα με  την υλιστική αντίληψη της  ιστορίας,  ο καθοριστικός  παράγοντας  στην ιστορία σε τελευταία ανάλυση, είναι η παραγωγή και η αναπαραγωγή της πραγματικής ζωής. Ούτε ο Μαρξ, ούτε εγώ ισχυριστήκαμε ποτέ τίποτα παραπάνω. Αν κάποιος τώρα το διαστρεβλώνει αυτό έτσι  που  να  βγαίνει  πως  ο  οικονομικός  παράγοντας  είναι  ο  μοναδικά  καθοριστικός,  τότε μετατρέπει εκείνη τη θέση σε αφηρημένη, παράλογη φράση, που δε λέει τίποτα.

Η οικονομική κατάσταση είναι η βάση, αλλά τα διάφορα στοιχεία του εποικοδομήματος: οι πολιτικές μορφές της ταξικής πάλης και τ΄ αποτελέσματά της – οι θεσμοί που τους καθορίζει η νικήτρια τάξη ύστερα από τη μάχη που κέρδισε, κτλ. – οι νομικές μορφές κι ακόμα περισσότερο οι αντανακλάσεις όλων αυτών των πραγματικών αγώνων στον εγκέφαλο αυτών που συμμετέχουν στην πάλη, οι πολιτικές, νομικές,  φιλοσοφικές  θεωρίες,  οι  θρησκευτικές  αντιλήψεις  και  η παραπέρα ανάπτυξή τους  σε συστήματα  δογμάτων,  ασκούν  κι  αυτά  την  επίδρασή τους  πάνω στην  πορεία  των ιστορικών αγώνων και σε πολλές περιπτώσεις αυτά κυρίως καθορίζουν τη μορφή τους.

συνεχίστε # marxism