Στοιχειώνει ξανά την Αργεντινή το φάντασμα της χρεοκοπίας

Για την Dominga Kanaza, δεν ήταν η ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού, τα πολυήμερα μπλακάουτ ή ακόμα και ο φόβος ότι οι λεηλασίες και τα πλιάτσικα θα εξαπλώνονταν από τα περίχωρα του Μπουένος Άιρες που έφθειραν τα νεύρα της. Ήταν όλα αυτά μαζί. Μια ημέρα αρνήθηκε να ανοίξει τα παντζούρια που προστάτευαν το γωνιακό παντοπωλείο της περισσότερο από μερικά εκατοστά, ίσα-ίσα για να μπορεί να δίνει αναψυκτικά στους περαστικούς μέσα στην πνιγηρή καλοκαιρινή ζέστη.

Οι λεηλασίες είχαν ξεσπάσει μερικές ημέρες νωρίτερα, όταν η αστυνομία κατέβηκε σε απεργία στην κοντινή επαρχία της Κόρδοβα. Η απεργία άφησε την Κόρδοβα έρμαιο στα χέρια των παρανόμων οι οποίοι επέβαλαν το χάος σε όλη τη διαδρομή για το Μπουένος Άιρες. Η Kanaza δεν θυμάται να έχει ξαναδεί κάτι παρόμοιο από τις ταραχές που ξέσπασαν μετά τη χρεοκοπία του 2001.

Η ώρα του απολογισμού


Η πολιτική που εφάρμοσε η πρόεδρος Cristina Fernandez de Kirchner για να δώσει ώθηση σε μέση ετήσια ανάπτυξη 7,2% κατά την τελευταία δεκαετία -μεγαλύτερες κρατικές δαπάνες που εξασφάλισε τυπώνοντας νέο χρήμα- φανερώνει τώρα τα αποτελέσματά της.

Ο πληθωρισμός σκαρφάλωσε στο 28% πέρυσι, σύμφωνα με την αντιπολίτευση, που αποκαλύπτει πορίσματα στα μη επίσημα στοιχεία των οικονομολόγων. Τα πορίσματα των ακαδημαϊκών αυτών έχουν αποσιωπηθεί από τη Fernandez, αφού συγκρούονται με τα κυβερνητικά στοιχεία. Ενώ τα τελευταία λένε ότι ο πληθωρισμός πέρυσι ήταν μόνο 11%, το πέσο έχει πέσει 26% τους τελευταίους 12 μήνες - η χειρότερη κατρακύλα που έχει υποστεί από την υποτίμηση που ακολούθησε τη χρεοκοπία του 2001.

Οι διακοπές ρεύματος, όπως αυτή που βύθισε το κατάστημα της Kanaza στο σκοτάδι, έχουν γίνει πιο συχνές. Το δίκτυο ηλεκτρισμού διψούσε για επενδύσεις, καθώς η κυβέρνηση διατηρούσε τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλά για να συγκρατήσει τον πληθωρισμό. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο καταδίκασε την Αργεντινή για δήλωση ανακριβών στοιχείων πληθωρισμού, προβλέπει ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί 2,8% φέτος, περίπου το μισό του μέσου όρου, 5,1%, των αναπτυσσόμενων χωρών.

Το μεγαλύτερο οικονομικό πρόβλημα είναι η απώλεια των συναλλαγματικών διαθεσίμων.

Έχουν μειωθεί κατά 44% την τελευταία τριετία, στα 29,5 δισ. δολάρια, αφού οι τιμές της εξαγόμενης σόγιας και σιταριού υποχώρησαν και οι Αργεντινοί άλλαζαν τα πέσος με δολάρια, που τα φυλούσαν στο εξωτερικό. Η κυβέρνηση λέει ότι θα καλύψει τα αποθέματα το 2014.

Η χώρα παραμένει αποκλεισμένη από τις διεθνείς αγορές χρέους, καθώς κάνει ακόμη «παζάρια» με τον δισεκατομμυριούχο διαχειριστή hedge funds Paul Singer για αγωγές που απορρέουν από την κατάρρευση του 2001. Η προσπάθεια της Αργεντινής να συνδέσει το νόμισμά της με το δολάριο στη δεκαετία του ΄90 «στραγγάλισε» την οικονομία, οδηγώντας στη χρεοκοπία. Ο Singer ζητά να αποζημιωθεί πλήρως για τα ομόλογα που διακρατεί το fund του, έχοντας αρνηθεί τους όρους αναδιάρθρωσης χρέους που αποδέχτηκαν άλλοι πιστωτές. Τα συναλλαγματικά αποθέματα είναι η κύρια πηγή δολαρίων που έχει η κυβέρνηση για να πληρώσει τους κατόχους ομολόγων αξίας 50 δισ. δολαρίων.

Η μέση απόδοση των ομολόγων της Αργεντινής, που φτάνει το 12%, είναι η υψηλότερη μεταξύ των μεγάλων αναπτυσσόμενων χωρών μετά τη Βενεζουέλα. Η διαπραγμάτευση των συμβάσεων ανταλλαγής που ασφαλίζουν τα ομόλογα έναντι κινδύνου αθέτησης πληρωμής εμφανίζει πιθανότητα χρεοκοπίας 79% σε βάθος πενταετίας. Ο Diego Ferro, επικεφαλής επενδύσεων της Greylock Capital, προβλέπει τραπεζικό πανικό, υπερπληθωρισμό και ραγδαία συρρίκνωση των αποθεμάτων έως το 2015 εάν η κυβέρνηση δεν αλλάξει τις πολιτικές της.

Όταν επέστρεψε στα καθήκοντά της, έπειτα από επέμβαση στον εγκέφαλο, τον Νοέμβριο, η Fernandez αντικατέστησε σχεδόν όλα τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου της. Το νέο συμβούλιο δεσμεύτηκε να συνεργαστεί με το ΔΝΤ για να βελτιωθεί η ποιότητα των οικονομικών στοιχείων. Βρίσκεται, μάλιστα, σε διαπραγματεύσεις για διακανονισμό με κράτη-πιστωτές αναφορικά με ληξιπρόθεσμο χρέος 6,5 δισ. δολαρίων και ανακοίνωσε σχέδια αποζημίωσης της ισπανικής πετρελαϊκής Repsol για τη διακοπή της δραστηριότητάς της στη χώρα το 2012.

Ο Ferro αμφιβάλλει πως αυτά αρκούν για να αποφευχθεί μια νέα κρίση. Κρίνει ότι είναι απαραίτητο να ληφθούν πιο γενναία μέτρα για την αποκατάσταση της επενδυτικής εμπιστοσύνης, όπως μια συμφωνία με τον Singer, ώστε να ανακτηθούν η πρόσβαση της Αργεντινής στις διεθνείς αγορές αλλά και η ενίσχυση των νομισματικών ελέγχων.

Την προηγούμενη εβδομάδα το αργεντίνικο πέσο υποχώρησε κατά 20%, καθώς η Κεντρική Τράπεζα της Αργεντινής αποφάσισε να απέχει από κινήσεις που μέχρι σήμερα επέτρεπαν έναν βαθμό ελέγχου στη διακύμανση του νομίσματος (crawling peg). Το κίνητρο της κυβέρνησης της Αργεντινής για υποτίμηση του νομίσματος στη δεδομένη χρονική στιγμή δεν είναι σαφές, σχολιάζει η Nomura, όπως επίσης δεν είναι σαφές αν πρόκειται για μια «one-off» υποτίμηση -ώστε να συνεχιστεί στα νέα χαμηλότερα επίπεδα η πολιτική crawling peg- ή αν πρόκειται για μια μη ανακοινωμένη κίνηση προς την κατεύθυνση της απελευθέρωσης της διακύμανσης του πέσο.

Σε κάθε περίπτωση, αν αυτή η υποτίμηση δεν συνοδευτεί από μέτρα σύσφιξης της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής, τότε η άνοδος του πληθωρισμού θα είναι τέτοια, που θα ακυρώσει οτιδήποτε θετικό θα μπορούσε να προκύψει από την υποτίμηση του νομίσματος. Πολλοί πιστεύουν ότι η κυβέρνηση της Cristina Kirchner δεν είναι αρκετά ισχυρή, ώστε να εφαρμόσει αντιδημοφιλή μέτρα λιτότητας. Είναι πιθανό, εκτιμά η Nomura, ότι η Πρόεδρος της Αργεντινής θα αποφασίσει να παραιτηθεί (κάτι όχι ασυνήθιστο στην πολιτική σκηνή της χώρας) και να επιταχυνθεί, έτσι, η διαδικασία πολιτικής μετάβασης. Όλα αυτά δείχνουν ότι η πολιτική αβεβαιότητα είναι ένα αναπόσπαστο συστατικό της τρέχουσας οικονομικής κρίσης στη χώρα.

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα «Κεφάλαιο» της 1ης Φεβρουαρίου.

Πηγή : http://www.capital.gr